فرابورس ایران
فرابورس چیست ؟
تأمین سرمایه یکی از موضوعات و اهداف مهم شرکت‌ها است که همواره در پی آن هستند. عرضه سهام در بورس نیز یکی از از بهترین راه‌های جذب سرمایه است که معمولاً شرکت‌ها از آن استقبال می‌کنند. البته در بازار بورس قوانین و ساختارهایی وجود دارد که هر شرکتی قادر به ورود به آن نیست. فرابورس نیز مانند بورس اوراق بهادار، بازاری برای داد و ستد اوراق بهادار یا سهام است و شرایط و قوانین معاملاتی ساده‌تری برای پذیرش شرکت‌ها و داد و ستد سهام دارد.
پس، در واقع می‌توان گفت که مهم‌ترین وظیفه فرابورس، سازمان‌دهی آن بخش از شرکت‌های متمایل به حضور در بازار سرمایه است که هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند. سطح نظارت در فرابورس، کمتر از بورس است و از نظر گزارش‌گیری، در طول یک سال مالی، شرکت‌های بورس ملزم به انتشار تعداد بیشتری گزارش هستند و به همین دلیل شفافیت بیشتری دارند. همین امر سبب می‌شود ریسک سرمایه‌گذاری در فرابورس بیشتر از بورس باشد.
نام فرابورس از اصطلاح انگلیسی Over-the-counter یا به اختصار OTC به معنای «خارج از بورس» گرفته شده است..
طبقه‌بندی فرابورس به لحاظ پذیرش
شرکت‌های فرابورسی به لحاظ طی کردن فرآیند پذیرش به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شوند:
۱. شرکتهایی که باید فرآیند پذیرش را طی کنند
۲. شرکتهایی که نیازی نیست فرآیند پذیرش را طی کنند
شرکتهایی که فرآیند پذیرش را طی می‌کنند شامل چهار دسته هستند:
1. بازار اول
2. بازار دوم
3. بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)
4. بازار ابزارهای نوین مالی
بازار اول
شرکتهایی که حداقل ۲۰۰ میلیارد ریال سرمایه داشته باشند و حداقل ۲ سال از آغاز فعالیت آن‌ها گذشته باشد در این دسته قرار می‌گیرند. سود ده بودن شرکت، نداشتن زیان انباشته، داشتن شناوری حداقل ۱۰ درصد نیز جز دیگر ویژگی‌های این بازار است. لازم به ذکر است نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌های شرکت در این شرکت‌ها باید حداقل ۱۵ درصد باشد.
بازار دوم
بازار دوم شرط حداقل سرمایه بازار اول را دارند. ولی به لحاظ مدت فعالیت حداقل ۱ سال از آغاز فعالیت آن‌ها باید گذشته باشد. حداقل شناوری قانونی، برای شرکت‌های حاضر در بازار دوم ۵ درصد است.
بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)
شرکتهایی هستند که جمع حقوق صاحبان سهام آن‌ها حداقل یک میلیارد ریال و حداکثر ۵۰۰ میلیارد ریال است. همچنین یک سال از آغاز فعالیت آن‌ها باید گذشته باشد. شرط ثبت نزد سازمان، حداقل شناوری سهام و حداقل سال‌های فعالیت برای پذیرش شرکت‌های این بازار الزامی نیست.
بازار ابزارهای نوین مالی
این بازار شامل اوراق مشارکت، صکوک، گواهی سرمایه‌گذاری، اسناد خزانه اسلامی و سایر ابزارهای مالی می‌باشد.
شرکتهایی که نیازی نیست فرآیند پذیرش را طی کنند شامل سه دسته هستند:
شرکت‌های بازار پایه
بازار سوم
بازار مشتقه
بازار پایه نیز به سه دسته زرد، نارنجی و قرمز تقسیم‌بندی می‌شوند.
هفت تفاوت بین بورس و فرابورس
1. بازار فرابورس مکان فیزیکی خاصی ندارد که معامله گران مانند بورس گرد هم آیند.
2. قوانین وضع شده در فرابورس انعطاف‌پذیر و معمولاً ناشی از توافق طرفین می‌باشد، ولی در بورس استانداردها و قوانین خاصی وجود دارد.
۳. در بازارهای فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین تعیین می‌گردد مزایایی از قبیل کاهش ریسک و شفافیت قیمت‌ها وجود ندارد
۴. ساعات کار فرابورس نسبت به بورس از انعطاف‌پذیری بیشتری برخوردار است.
۵. فرابورس دارای پنج بازار: اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی و پایه است. ولی بورس دارای دو بازار: اول و دوم است.
۶. شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک آن
7. تفاوت در فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس
در واقع ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه همواره نشان‌دهنده رشد شرکت و معرفی آن‌ها در سطح کشور می‌باشد. شرکتهایی که سهامشان در بازارهای مالی مورد داد و ستد قرار می‌گیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند؛ بنابراین ورود به بازار اوراق بهادار از جمله اهداف شرکت‌ها محسوب می‌شود. اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمده‌ای از شرکت‌های سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکت‌ها از مزایای بازار سرمایه محروم بوده‌اند قبل از ایجاد فرابورس مشهود بوده است.
مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه می‌باشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند.
مزایای فرابورس
. تامین مالی آسان و ارزان
. افزایش نقد شوندگی سهام
. معافیت مالیاتی
. نقل و انتقال سهام به صورت آسان- سریع و کم هزینه
. شفافیت و اعتبار قیمت سهام به واسطه مبادله در فرابورس
. اطلاع‌رسانی هماهنگ و عادلانه به سرمایه گذاران بالفعل و بالقوه
. بهره گیری از امکان وثیقه‌گذاری سهام و اخذ ساده‌تر تسهیلات بانکی
. معرفی شرکت و محصولات به طیف وسیعی از اقشار جامعه و افزایش اعتبار شرکت
. پیش بینی فرآیند ساده خروج از فرابورس
دیدگاهتان را بنویسید